Książka "Młoda Drużyna" - Alojzy Pawełek

Autor szczegółowo pokazuje scenariusze zbiórek, gry i ćwiczenia w oprawie otaczającego harcerzy prawdziwego życia ich dzielnic, miasteczek, wiosek. Książka, z pozoru archaicznie, odwołuje się do codzienności, potrzeb środowiska, pokazuje prawdziwą codzienność jako pole służby - źródło najlepszego programu. Ćwiczone harcerskie umiejętności są natychmiast kojarzone z możliwością ich wykorzystania w życiu. Ta naturalność metody skautowej sięga postulatów Baden Powell’a i puszczaństwa E. T. Setona. W swych dalszych publikacjach Alojzy Pawełek wskazuje właśnie setonowskie puszczaństwo, jako sposób naprawy i odrodzenia harcerstwa, które po odzyskaniu niepodległości grzęzło w jałowym odtwarzaniu wojskowych ćwiczeń. A jaką wartość ma ta książka współcześnie? Pod względem metody jest nadal aktualna - uczy mechanizmów postrzegania potrzeb społecznych, rozumienia znaczenia piękna w pożytecznej pracy i rzemiośle, uczy miłości do przyrody i własnej historii. Opisy pracy rolników, czy rzemieślników, choć archaiczne, dające obraz minionego świata dają dobre narzędzie rozpracowywania współczesnych profesji, jako tworzywa poznawczych zbiórek. Młoda Drużyna to porządny harcerski warsztat Drużynowego - badenpowellowskiego skautmistrza. I tego warsztatu nie zyskamy na jakichkolwiek kursach. Musimy swe doświadczenia wypracowywać z naszą Drużyną, korzystając choćby z narzędzi, które druh Alojzy Pawełek daje nam do rąk w tej legendarnej, przez wiele lat „groźnej i zakazanej” książce.

Niebezpieczna, groźna i zakazana książka harcerska

„Niebezpieczna, groźna i zakazana książka” tak pisano o książce „Młoda drużyna” Alojzego Pawełka, która jeszcze przed wojną miała 6 wydań! Po wojnie zaś ukazała się w dwóch harcerskich wydawnictwach i trafiła na indeks komunistycznej cenzury, uznana za...niebezpieczną politycznie i ideologicznie. Znalazła się w doborowym towarzystwie autorów „harcerskich książek groźnych”. Jako autor Alojzy Pawełek znalazł się „na indeksie”, czyli zakazana została publikacja Jego utworów, zaś wszystkie wcześniejsze wydania zostały formalnie usunięte z bibliotek.

W grupie publikacji wycofanych z bibliotek znalazły się na przykład: Józefiny Łapińskiej Harcerka na zwiadach, Aleksandra Kamińskiego Książka wodza zuchów, Alojzego Pawełka Młoda drużyna, Zuzanny Rabskiej Trzy powiastki o harcerzach, Zbigniewa Trylskiego Podręcznik obozowania, Stanisława Sedlaczka [tłumaczenie] Wskazówek dla skautmistrzów [Baden-Powell’a]... Nie sposób wymienić wszystkich zakazanych lektur. W spisach książek przeznaczonych do wycofania z bibliotek figurowały więc dziesiątki książek harcerskich. Ocalałe podczas okupacji, z narażeniem życia przechowywane w różnych skrytkach, tym razem przez rodzimego prześladowcę ponownie skazane zostały na zagładę. Po prawie rewolucyjnym reaktywowaniu ZHP na fali Polskiego Października w 1956 r. wiele „zakazanych” tytułów wróciło do oficjalnego obiegu, choć pod bacznym okiem cenzury i niestety też harcerskich władz. Dopiero przemiany polityczne po Okrągłym Stole „uwolniły" w pełni harcerski Ruch Wydawniczy, przywracając nam dostęp do autorów i ich utworów. Młoda Drużyna, nasza „Groźna książka harcerska” pozostała nią przez wiele lat. Nie była wznawiana, ukazał się jedynie reprint poza zasięgiem cenzury. A jest to dziś nie tylko ważny dokument epoki powstawania na ziemiach polskich Ruchu Harcerskiego, ale również wybitne osiągnięcie metodyczne, właściwie pierwszy oryginalny i rodzimy poradnik prowadzenia drużyny, napisany przez świetnego Drużynowego, jednego z pierwszych skautmistrzów - drużynowych. Tak pojmował rolę drużynowego sam Baden-Powell.