Stuptuty - wodoodporne ochraniacze na nogi

Zacznijmy od samej nazwy stuptutów. Pochodzi ona z języka francuskiego. Stop tout oznacza zatrzymać wszystko. W dużej mierze nazwa ta określa ich funkcje. Stuptuty to ochraniacze na buty i na goleń. Wysokie buty trekkingowe w trudnym terenie to podstawa. Po pierwsze chronią one nasz staw skokowy przed ewentualnymi urazami — skręceniami lub zwichnięciami. Po drugie wysoka cholewka zabezpiecza również przed deszczem, wilgotną trawą, twardymi gałęziami, głębokim śniegiem, obsypującymi się kamieniami, błotem lub innymi zanieczyszczeniami. W większości przypadków dobre i nieprzemakalne buty to wystarczająca ochrona. Udając się jednak w bardzo trudny teren, gdzie śnieg lub trawa sięgają wyżej niż cholewka, warto wejście buta dodatkowo zabezpieczyć. Nawet najlepsze trekkingowe buty, nie ochronią naszej stopy przed wilgocią i zanieczyszczeniami dostającymi się od góry. Do tego właśnie służą stuptuty.

Stuptuty to tekstylne nieprzemakalne i wytrzymałe ochraniacze, które zakładamy na but i na nogawkę spodni — od zewnątrz. Jest to materiałowa tuba przypominająca obciętą nogawkę — jest jednak wykonana z mocniejszego materiału. Używamy ich jedynie w miarę potrzeby — w normalny pogody dzień i w łatwych warunkach terenowych nie ma potrzeby ograniczać oddychalność naszych spodni i butów. Stuptuty są rozpinane na całej długości. Pozwala to na szybkie i łatwe ich założenie w terenie bez konieczności zdejmowania butów. Stuptuty posiadają dodatkowo pasek biegnący pod podeszwą. Trzyma on ochraniacz, by nie przesuwał się do góry. W dół nie zsunie się z powodu rozszerzającego się buta. Pasek ten musi być bardzo wytrzymały — z racji, że przebiega on pod butem, z każdym krokiem jest narażony na zniszczenie. Z reguły jest on wykonany z grubej gumy lub grubej skóry. Tak przytrzymany ochraniacz nie powinien się przesuwać, często jednak producenci dla dodatkowej stabilizacji oraz dla dodatkowej szczelności, umieszczają ściągacze na górnej krawędzi, a czasami również w połowie.

Jakie stuptuty wybrać?

Jak w przypadku większości sprzętu turystycznego rynek oferuje nam bogatą ofertę stuptutów. Materiał często jest bardzo podobny, choć niektóre profesjonalne modele mogą być jeszcze grubsze i wytrzymalsze. Różnice, jakimi powinniśmy się kierować to dodatkowe funkcje, jak: haczyki do zaczepienia o sznurowadła; dodatkowy ściągacz w połowie (szczególnie przydatny w przypadku skiturów i butów narciarskich); sposób rozpinania stuptutów i zabezpieczenie zamka. Oczywiście walory estetyczne również mogą mieć znaczenie. Wybierając się na trudny szlak, zawsze warto wybierać jaskrawe i widoczne z daleka kolory ubrań. Najważniejszym wyborem, przed jakim staniemy podczas zakupu ochraniaczy, będzie jednak ich długość. Dostępne są krótkie oraz długie stuptuty. Długie oczywiście lepiej ochronią naszą łydkę — nie będzie nam straszny nawet bardzo głęboki śnieg. Kiedy nie wiemy do końca, jakie warunki nas mogą czekać lub w jakich sytuacjach będziemy chcieli użyć stuptutów, warto wybrać dłuższy model. Krótkie stuptuty są wykonane z myślą o letnich wycieczkach i umiarkowanie trudnych szlakach, gdzie czasami możemy spotkać błoto lub luźne kamienie, a nie chcemy się specjalnie zgrzać — pamiętajmy, że wszystkie stuptuty są nieprzewiewne i nieoddychające. W niektórych warunkach długa wersja byłaby jedynie dodatkową, bardzo niepożądaną warstwą izolacji.

Stuptuty to niezwykle ważna część ekwipunku każdego piechura. Bardzo podnoszą komfort wędrówki, nie pozwalają na dostawanie się do butów niepożądanych zabrudzeń i wilgoci. Dodatkowo ochraniają dolną część nogawki. Wędrówka staje się o wiele przyjemniejsza.